Wie het vogelpiekspel in de zoekmachines invoert komt een stevige lading hits tegen en die zijn bijna allemaal gekoppeld aan sites van Nederlandse Gemeenten. Zo ongeveer alle Nederlandse Gemeenten. Maar op niet één site staat erbij vermeld wat het is. Is het zo vanzelfsprekend of is het gewoon onbekend? En wat doet het op al die gemeentelijke sites?
De huidige gokwet Kansspelen op Afstand (Koa)
De nieuwe gokwet, de wet Kansspelen op Afstand (Koa), die op 1 april 2021 is ingegaan, is met name aangenomen om in te spelen op de nieuwe marktsituatie. Op 19 februari 2019 werd het wetsvoorstel goedgekeurd door de Eerste Kamer waarmee definitief werd besloten om de vorige wet uit 1964 te actualiseren. De vorige gokwet was namelijk opgemaakt in een tijd dat online casino’s nog niet aan de orde waren. Ook is de nieuwe wet Koa erop gericht om illegale casino’s te bestrijden en spelers naar legale websites te leiden waar bezoekers kunnen rekenen op een veilig en Nederlands platform. Door met legale online casino’s te komen, verdient de overheid ook met de belastingen die geheven kunnen worden en anders naar buitenlandse aanbieders zou verdwijnen. De Kansspelautoriteit (KSA) heeft de verantwoordelijkheid om toe te zien op de gokmarkt.
Meer weten over legale casino’s? Lees alles over casino’s met een KSA-vergunning.
Online casino’s toegankelijk voor Nederlandse spelers
Online casino’s zijn sinds 2 oktober 2021 toegankelijk voor Nederlandse spelers. Het gaat in dit geval om gereguleerde casino’s die een officiële vergunning van de Kansspelautoriteit hebben bemachtigd. Die casino’s moeten eerst een aanvraag indienen bij de gokautoriteit waarna deze wordt goedgekeurd of afgekeurd. Sinds de dag dat de nieuwe wet van kracht is, dus sinds 1 april 2021, neemt de KSA aanvragen in behandeling. Op 29 september 2021 zou het de eerste 10 licenties uitdelen waarna de eerste websites met een KSA-vergunning een paar dagen later op 2 oktober 2021 live zouden gaan. Daarmee mogen spelers uit Nederland nu legaal gokken bij deze casino’s. Gokken bij niet-gelicentieerde casino’s daarentegen is niet legaal.
Gokreclames blijven een heikel punt
Rondom de gokreclames is er nog altijd een hoop te doen, want het idee van het legaliseren van de nieuwe gokmarkt is om spelers te “kanaliseren” van het illegale aanbod naar het legale aanbod online casino’s. Dat kanaliseren is een definitie waarbij je je een visuele trechter moet voorspellen waarin spelers gestimuleerd moeten worden om het illegale aanbod te verlaten en uiteindelijk uit te komen bij de legale opties. Een van de manieren om spelers hierover attent te maken is door hen informatieve reclames te tonen. Deze moeten echter vermijden dat spelers die tot een risicogroep behoren worden verleid tot gokken. Daarom gelden op dit moment de volgende richtlijnen en beperkingen:
- Gokgerelateerde reclames zijn niet toegestaan tussen 06:00 en 21:00 op radio en tv.
- Tijdens live sportwedstrijden zijn gokreclames verboden.
- Reclames op social media met veel jongeren zijn verboden. Dit geldt voor Facebook, Instagram, en TikTok).
- Professionele sporters mogen hun imago niet lenen aan gokgerelateerde sporters. Ex-sporters (zoals Andy van der Meijde bij BetCity) mogen dat wel.
Omdat er nog een hoop discussie is over het wel of niet moeten tonen van gokreclames en in welke vorm is onze verwachting dat gokreclames aan veranderende regels onderhevig zullen zijn.
CRUKS-register: uitsluiten van risico spelers
Om kansspelverslaving tegen te gaan heeft de Kansspelautoriteit de database CRUKS in het leven geroepen. Deze database moet zowel door landgebonden speelhallen als legaal opererende online casino’s worden gebruikt. In deze database staan kwetsbare gokkers of spelers met een verbod op gokken. Mensen met een registratie in CRUKS mogen niet deelnemen aan kansspelen. Aanmelding voor de database kan vrijwillig, maar ook gedwongen. In dat laatste geval kunnen schuldeisers, familie en vrienden de probleemgokker laten registreren. Het CRUKS-register is gekoppeld aan het BSN-nummer dat wordt nagetrokken bij het casino bezoek of aanmelding. Eenmaal in het systeem van de kansspelaanbieder hoeft het BSN-nummer niet elke keer te worden gecheckt. Spelers die in het CRUKS-register staan worden niet toegelaten tot het casino, noch online, noch offline.
Meer weten? Lees alles over het CRUKS-register.
Stakeholders van de nieuwe gokwet
Er zijn een hoop verschillende partijen die te maken krijgen met de nieuwe gokwet. Zo is de wet opgesteld door de overheid voor gokfaciliteiten om spelers te beschermen. We nemen alle stakeholders van de nieuwe gokwet met je door:
- Overheid: in februari 2019 zou de Eerste Kamer de wet aannemen. Minister voor Rechtsbescherming Sander Dekker was verantwoordelijk voor het dossier en zou een centrale rol spelen bij de goedkeuring van de wet en de aanloop daartoe.
- Kansspelautoriteit (KSA): de KSA werd in 2012 aangewezen door de overheid om in te spelen op de gokwet die toen al werd beraamd om pas in 2019 te worden aangenomen. De KSA is een overheidsorgaan die de markt moet reguleren en illegale aanbieders moet weren. Ook geeft het de goklicenties uit aan offline en online aanbieders.
- Online operators: de online aanbieders worden echter het meest beïnvloed door de nieuwe gokwet, omdat de offline gokfaciliteiten al beschikten over een vergunning van de KSA om hun diensten aan te bieden. De online operators kunnen zowel uit het binnenland als buitenland komen en bieden diensten aan als videoslots, tafelspellen, live casino spellen, online bingo, en sportweddenschappen.
- Spelers: sinds 2 oktober 2021 mogen spelers uit Nederland legaal gokken bij online aanbieders die beschikken over een vergunning van de KSA. Spelers zullen daarbij rekening moeten houden met het CRUKS-register en andere eisen zoals de minimumleeftijd van 18 jaar.
- Belastingdienst: voor de kansspelbelasting valt te zeggen dat deze al wordt voldaan door de aanbieder. Spelers hoeven daardoor niet nog een keer belasting af te dragen. De winsten die spelers maken in het online casino zijn daardoor belastingvrij. De kansspelbelasting bedraagt 30.1%, maar raakt spelers niet. Dit percentage is een verhoging van het eerdere 29%. Wat aanvankelijk een tijdelijke verhoging zou zijn is tot op heden nog niet teruggedraaid.


Het staat in artikel 7 lid c van de Wet op de Kansspelen, bij het bingo en dat soort spelletjes, die de wetgever ‘de kleine kansspelen’ heeft genoemd. Eigenlijk heet het vogelpikspel, maar blijkbaar wilde de opstellers van de tekst de Koningin geen wet laten tekenen, waar het plassertje van een vogel in vermeld stond. In het Vlaams heet het ook wel vogelepikspel, maar daarmee weet u nog steeds niet wat het is. Het blijkt een soort voorloper van darts te zijn, waarbij op een bord wat cirkels zijn aangebracht. Boven het bord hangt een vogelbek aan een touw en die moet je op het bord zien te werpen en dan krijg je punten.
Wet op kansspelen
Wat doet het dan in de Wet op de Kansspelen? Darts is namelijk geen kansspel en wordt door velen zelfs als sport gezien. Ooit was het in Engeland verboden tot in 1908 een kroegbaas voor de rechter gedaagd werd, omdat het in zijn kroeg gespeeld werd. “U weet toch wel dat het een kansspel is?” zeiden de gepruikte mannen streng. Waarop de kroegbaas een dartsbord in de rechtszaal ophing, drie pijlen pakte en die alle drie achter elkaar in het vakje twintig gooide. Of de heren dat maar even wilden nadoen. Dat wilden ze en brachten er uiteraard geen bal van terecht. De rechters gaven ruiterlijk toe dat het blijkbaar toch een behendigheidsspel was en spraken de man vrij.
Poker een kansspel?
Misschien moeten de pokerprofs in ons land de rechters en wetmakers ook maar eens uit nodigen met hen om de tafel te gaan zitten voor een spelletje poker, om zodoende op proefondervindelijke wijze tijdens een gezellig samenzijn vast te stellen dat poker meer een spel van aanleg en oefening is dan een kansspel. Zijn we van dat gedoe ook af. Maar nu blijft de vraag: wat doet dit spel in onze Wet op de Kansspelen? Er zijn een paar mogelijkheden en ik som ze maar even voor u op.
- Er is ooit bij dit spel, vooral in Zuid Nederland, om grof geld gespeeld en dat werd via deze wet aan banden gelegd. Dat het in onbruik is geraakt doet blijkbaar niet ter zake.
- De Engelsen zijn er in 1908 dan wel achter gekomen dat het gooien met vogelbekken en pijltjes geen kansspel was, maar in Nederland is dat nooit doorgedrongen.
- Darts is ook een kansspel, maar men is vergeten dat in de Wet op de Kansspelen op te nemen.
- Achtereenvolgende opstellers en correctoren van de wet wisten ook niet wat het was en hebben het maar zo gelaten.
- Het artikel staat in de verkeerde wet. Bedoeld wordt het pikken van andermans vogels en dat is gewoon diefstal.
- Het is een grapje, maar niemand bij justitie heeft dat ooit in de gaten gehad.

Nu we het er samen over eens dat hier iets vreemds aan de hand is, gaan we het maar eens even uitzoeken ook. Morgen ga ik dit wetsraadsel voorleggen aan het departement en de staatssecretaris mailen of de vogelpik of –piek tijdens zijn ambtsperiode ook in de wet blijft staan en wat we daar dan in Beatrix naam mee aan moeten.